اقتصاد ايران در سال ۹۷ به مانند سالهاي گذشته نخواهد بود. خروج آمريكا از برجام و به تبع آن خروج برخي از شركتهاي اروپايي مانند توتال از قراردادهايشان با ايران كاهش سرمايهگذاري را در بخش نفتي بهجاي خواهد گذاشت. از طرفي همانند ساليان گذشته اقتصاد ايران در سال ۹۷ نيز با معضلاتي مانند نرخ بيكاري، ميزان بهرهوري، رشد اقتصادي، رشد و ميزان سرمايهگذاري و تلاطم بازار ارز درگير خواهد بود. در اين يادداشت سعي داريم چالشها و فرصتهاي اقتصاد ايران در سال ۹۷ را بررسي كرده و دورنمايي از آن داشته باشيم.
خروج آمريكا از برجام
شايد مهمترين اتفاق اقتصاد ايران در سال ۹۷ خروج ايالات متحده از معاهده برجام باشد. در طي ساليان ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۴ اقتصاد ايران دچار ركود عميقي شد و معاهده برجام و رفع تحريمها عليه ايران و استفاده دولت و بخش خصوصي باعث شده بود ايران از ركود اقتصادي خارج شود و رشد اندك اقتصادي بهدست بياورد. انتظار آن بود كه رشد اقتصاد ايران در سال ۹۷ روند افزايشي ثابتي داشته باشد كه باوجود خروج آمريكا از برجام اين رشد كمي دچار ركود خواهد شد اما اقتصاد ايران در سال ۹۷ را به خطر نخواهد انداخت.
كاهش سرمايه گذاري خارجي
يكي از اثرات خروج آمريكا از برجام كاهش سرمايهگذاري خارجي و اروپاييها و آمريكاييها در ايران خواهد بود. از آنجايي كه شركتهاي آمريكايي در ايران سرمايهگذاري نكردهاند و شركتهاي چيني توانايي پر كردن جاي شركتهاي اروپايي را دارند، انتظار ميرود در اين زمينه كاهش چشمگيري اتفاق نيفتد و به جاي تجارت با اروپا، تجارت با چين و كشورهاي شرق آسيايي در اولويت قرار بگيرد.
از ديگر معضلات اقتصاد ايران در سال ۹۷ روند كند سرمايهگذاري و نرخ پايين رشد موجودي سرمايه خالص خواهد بود. اين مسئله يكي از عوامل افزايش نرخ بيكاري و كاهش درآمد خانوار ايراني خواهد شد و اميد است با افزايش حضور بخش خصوصي در اقتصاد و رفع موانع سرمايهگذاري خارجي٬ ارتقاء محيط كسبوكار و توسعه و پرورش بازار سرمايه اين معضل را مديريت كرد و شرايط ايران و سرمايهگذاري را بهبود بخشيد.
شركت سپاهان همراه ، يكي از تخصصيترين شركتهاي خدمات صادرات و واردات كشور داراي دفتر چين و گوانژو است كه ميتواند درلحظه تراكنشهاي مالي و اقتصادي شما را با نرخ روز ارز انجام دهد و مراحل انبار بار در مبداء و ارسال و مراحل ترخيص كالا از گمرك را براي شما انجام دهد. شما به راحتي ميتوانيد خريد، انبار، ارسال و ترخيص كالا را در سريعترين حالت خود با شركت سپاهان همراه را داشته باشيد.
ثبات اقتصاد ايران در سال ۱۳۹۷
اقتصاد ايران در ساليان اخير به جز نوسانات اخير بازار ارز ثبات قابل توجهي داشته و اقتصاد كلان كشور ديگر شاهد آشفتگي و عدم ثبات ساليان ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ نيست. از همين رو انتظار ميرود كه دولت تلاش مضاعفي را در حفظ اين ثبات داشته باشد و فرصت مناسبي براي سرمايهگذاري و برنامههاي بلندمدت اقتصادي است. با ثبات بازار ارز و مديريت صحيح بانك مركزي بر واردات و صادرات و خروج ارز از كشور ميتوان اميدوار بود كه ثبات پايدار اقتصاد ايران در سال ۹۷ را مشاهده كرد.
رشد اقتصاد ايران در سال ۱۳۹۷
طبق پيشبيني صندوق بينالمللي پول، اقتصاد ايران در سال ۱۳۹۷ رشدي ۴ درصدي خواهد داشت و با تورمي ۱۲٫۱ درصدي مواجه ميشود. در جديدترين گزارش صندوق بينالمللي پول اقتصاد ايران روندي روبه رشد را طبق آمارهاي بينالمللي پيش خواهد گرفت. همچنين به گزارش مركز آمار ايران، نرخ رشد اقتصادي ۹ ماه اول سال ۱۳۹۶، ۴٫۴ درصد و بدون نفت ۴٫۷ درصد اعلام شده و پيشبيني ميشود اين رشد در سال ۹۷ ادامه داشته باشد.
بهبود روابط خارجي
بهبود روابط اروپايي ايران پس از خروج آمريكا از برجام و حفظ تراكنشهاي بانكي و مالي در بلندمدت موجب ثبات اقتصادي و رشد مداوم اقتصادي خواهد شد. در همين مدت اندك سران كشوران اروپايي ۵+۱ و مقامات ايران بر حفظ برجام و تعهدات مالي برجام تأكيد و اذعان داشتهاند كه با خروج آمريكا روابط مالي خود را كاملاْ با ايران حفظ خواهند كرد. بهطور مثال پس از خروج آمريكا از برجام٬ روسيه در اقدامي حمايتي تعرفه گمرك اقلام ايراني را ۱۵ تا ۲۰ درصد كاهش داد و همانطور كه ذكر شد چين نيز مصمم به ادامه فعاليتهاي اقتصادي و توسعه آن با ايران است.
تورم و بيكاري
در ساليان اخير همواره جمعيت جوان بيكار بخش بزرگي از معضلات اقتصادي كشور بوده و در ساليان قبل از برجام بهدليل تحريمهاي هستهاي تورمي مهارناشدني را در كشور شاهد بوديم. دولت يازدهم و دوازدهم تلاش زيادي در مهار تورم داشت؛ بهطوري كه كرباسيان وزير اقتصاد و دارايي در جلسه با خبرنگاران در تاريخ ۳۰ ارديبهشت ۹۷ اعلام كرد: طبق آمار بانك مركزي در سال ۹۶٬ نرخ تورم تك رقمي و ۸.۳ درصد بوده است و براي اولينبار شاهد سرمايهگذاري مثبت در كشور بوديم. وي همچنين به ايجاد ۸۰۰ هزار نفر اشتغال خالص طي سال گذشته اشاره كرد. آمار ارائه شده توسط بانك مركزي نشان از اين دارد كه وضعيت اقتصادي كشور رو به بهبود بوده و با هوشمندي ميتوان مسائل و معضلات اقتصادي آينده ناشي از خروج آمريكا از برجام را مديريت كرد و اقتصاد ايران در سال ۹۷ شاهد رشد اقتصادي مطلوبي باشد.
تحريمهاي نفتي آمريكا
از ديگر معضلات اقتصاد ايران در سال ۹۷ تحريمهاي نفتي آمريكاست كه موجب ميشود بازار نفتي ايران در اروپا دچار ركود بشود. در حال حاضر اروپا روزانه در حدود ۵۰۰ هزار بشكه نفت از ايران وارد ميكنند و در پي تحريمهاي نفتي ايران اين بازار را ازدست خواهد داد. پيشبيني ميشود صادرات نفتي ايران سمتوسوي آسيا و جنوب شرقي آسيا را درپيش بگيرد و خلاء خريد كشورهاي اروپايي را با افزايش صادرات به كشورهايي مانند هند٬ چين٬ مالزي و پاكستان را پر كند.
درنهايت اقتصاد ايران در سال ۹۷ دورنمايي مثبت دارد و با خروج آمريكا از برجام مسير آسيا را پيش بگيرد و حجم مبادلات خارجي خود را با شرق آسيا افزايش دهد. با وجود پيشبيني تورم دورقمي انتظار ميرود با رشد اقتصادي مثبت بيكاري كاهش يابد و اوضاع اقتصادي ثبات بيشتر و پايدارتري را در پيش روي خود ببيند.