فاينانس و ريفاينانس خارجي چيست و چگونه ميتوانيم از آنها استفاده كنيم؟
همه ما با مقوله وام و دريافت تسهيلات از بانكها و مؤسسات مالي آشنا هستيم. حالا اگر اين منابع مالي را بخواهيد از مؤسسات مالي جهاني و بهصورت اعتبار ارزي دريافت كنيد، به آن فاينانس خارجي ميگويند. البته اين تعريف بسيار كلي و سادهاي از اين اصطلاح بود. چنانچه به دنبال راهي براي تأمين بودجه پروژههاي خود هستيد، حتماً ادامه اين مطلب را از دست ندهيد. همچنان با شركت سپاهان همراه ارائه دهنده خدمات ترخيص كالا ، واردات كالا از چين ، واردات كالا از دبي و حمل هوايي و حمل دريايي كالا همراه باشيد.
فاينانس چيست؟
كلمه فاينانس (Financ) در به معناي “تأمين مالي” است و در حوزه سرمايهگذاري به قراردادهاي مالي گفته ميشود كه طبق آن مؤسسات مالي خارج از كشور مانند بانكهاي جهاني يا موسسه تجاري خارجي وامي را به يك كشور ديگر يا شركتي پرداخت ميكند. اين وام تنها در جهت عملياتي مشخص و از پيش تعيين شده بوده و موسسه هيچگونه دخالت و نظارتي بر روي وام اختصاص داده شده ندارد.
به اينگونه مؤسسات و شركتهاي تأمينكننده مالي يا سرمايهگذار فايناسر (Financer) گفته ميشود.
بنابراين در موفقيت يا شكست پروژه نقشي نداشته و تنها در زمان سررسيد اصل وام به همراه سود مشخص شده در قرارداد را از وام گيرنده اخذ مينمايد. نرخ سود بسته به اينكه كشور خريدار فقير يا ثروتمند باشد، تعيين ميگردد.
فاينانس يكي از انواع روشهاي تأمين مالي براي اجراي پروژه و طرحها، خريد و سرمايهگذاري بر روي تجهيزات طرحهاي توليد و نيز خدمات فني و مهندسي پروژهها با كمك دريافت تسهيلات اعتباري ارزي ميان مدت از مؤسسات مالي خارج از كشور است. در اين راه شركتهاي بيمه بازپرداخت بهموقع اين تسهيلات را بيمه و ضمانت ميكنند.
در حقيقت هنگاميكه فروشنده محصول حاضر نيست به اسناد مدتدار (يوزانس) را بپذيرد و خريدار نيز ميزان نقدينگي كافي براي افتتاح اعتبار اسناد را ندارد، از فاينانس استفاده ميشود و به كمك يك موسسه مالي هزينه كالا به فروشنده پرداخت شده و خريدار موظف است در زمان توافق شده اصل پول و سود را به موسسه برگرداند.
انواع روشهاي فاينانس
۱. روش فاينانس خودگردان
در اين روش شركتي قصد دريافت اعتبار را دارد، از آن در جهت صادرات كالا استفاده ميكند و از اين راه اقساط آن را بهصورت ارزي پرداخت مينمايد.
۲. روش غير خودگردان
اين شيوه مخصوص سرمايهگذاري بر روي پروژهها با عمليات مشخص مانند خريد تجهيزات توليدي و غيره به كار ميرود.
چگونگي استفاده از فاينانس خارجي در ايران
فاينانس در كشورهاي در حال توسعهايي مانند ايران بسيار كارساز بوده و از روشهاي كوتاه مدت براي انتقال سرمايه به كشور محسوب ميشود. نكته و شرط اساسي در استفاده از فاينانس در اين است كه طرح و يا پروژه داراي توجيه اقتصادي بوده و شركت درخواست دهنده، سرمايه و توانايي كافي و لازم در بازگرداندن مبلغ اعتبار را داشته باشد. سپس به وزارت خانه مربوط به خود مراجعه كرده و در آنجا بانك عامل معرفي ميگردد تا طرح و پروژه را لحاظ توجيه اقتصادي بررسي نمايند. در مرحله بعد متقاضي در بانك مركزي براي دريافت فاينانس درخواست داده تا مجوزهاي لازم صادر شده و در يكي از شعب ارزي بانك مركزي ادامه مراحل اداري سپري شود. در اين بين طبق مقررات شركت خريدار علاوه بر ضمانتهاي لازم بايد ۱۵ درصد مبلغ فاكتور يا هزينه سرمايه پروژه را پرداخت نمايد و ۸۵ درصد باقيمانده را دريافت و سپس طي زمان توافق شده در اقساط معين همراه با سود پرداخت نمايد.
ريفايناس چيست؟
تعريفي مشابه فاينانس داشته و در جهت تأمين منابع مالي و استفاده از خطوط اعتباري فعال استفاده ميشود. اما براي شناخت بهتر و بيشتر آن بهتر است تفاوتهاي فاينانس و ريفاينانس را بدانيد.
تفاوتهاي اصلي فاينانس و ريفاينانس
۱. بارزترين تفاوت فاينانس و ريفاينانس در مدت زمان تسهيلات است كه ريفاينانس تسهيلات كوتاه مدت و زير يك سال بوده اما فاينانس تسهيلات بلندمدت و بيش از يك سال است.
۲. ضمانت بازپرداخت فاينانس توسط بانك مركزي و در مورد ريفاينانس تضمين كننده بانكهاي تجاري هستند.
۳. فاينانس در جهت صادرات كالا و نيز تأمين سرمايه طرحهاي داخلي كشور است اما ريفاينانس تأمين مالي كالاهاي تعيينشده توسط بانك براي واردات آن به كشور هست.
۴. فاينانس براي تمام افراد حقيقي و حقوقي، شركتها، سازمانهاي دولتي و وزارتخانه قابل استفاده است. اما ريفاينانس را شركتها و سازمانهاي وابسته به دولت چنانچه از منابع بودجه دولتي استفاده نكنند، ميتواند درخواست نمايند.
معايب و نقاط ضعف فاينانس و ريفاينانس
۱. دريافت وثيقههاي سنگين توسط بانكها
۲. هزينه تمامشده بالاي تسهيلات فاينانس
۳. عدم همكاري بانكها در تأمين ريال
۴. نداشتن اطلاعات كافي سرمايهگذاران از فاينانس
۵. ضعف آموزشي و ناتواني كارشناسان
۶. ناهماهنگ بودن دستگاههاي مرتبط با فاينانس
۷. عدم وجود بازار سلف ارز
۸. كمبود منابع و مراجع مانند فيلم، كتاب و نشريه درباره فاينانس
جمعبندي
بنا بر آنچه گفته شد فاينانس و ريفاينانس همان وامها و تسهيلات بلند مدت و كوتاه مدتي هستند كه توسط مؤسسات تجاري و بانكهاي عامل خارج از كشور زير نظر بانك مركزي پرداخت شده و كار تأمين هزينهها و سرمايهگذاري براي پروژهها را انجام ميدهند. بيشترين كاربرد فاينانس و ريفاينانس در صادرات و واردات كالا است بنابراين چنانچه شرايط و ابزارهاي لازم اين تسهيلات فراهم باشد، باعث بهبود و توسعه واردات و صادرات شده و نيز سبب افزايش انتقال ارز و جذب سرمايه در داخل كشور خواهد شد.