گسترش روز افزون معاملات تجاري و بازرگاني سبب شده كه مراجع بينالمللي اقدام به تهيه يك سري قوانين و بايد و نبايدها حقوقي را در هنگام تنظيم قراردادهاي بينالمللي تدوين نمايند. چراكه قراردادهاي بينالمللي تنها سندي است كه ميتوان ضمانت كننده انجام تعهدات طرفين معامله باشد و فقط از طريق اين ابزار ميتوان در صورت بروز مشكل، اقدام به فسخ معامله و يا دريافت خسارت كرد. بنابراين طبق آنچه گفته شد، نحوه تنظيم دقيق و اصولي قراردادهاي بينالمللي امري بديهي خواهد بود كه در ادامه مطلب به بايسته هاي حقوقي اين امر ميپردازيم. همچنان با شركت سپاهان همراه ارائه دهنده خدمات ترخيص كالا ، واردات كالا از چين ، واردات كالا از دبي و حمل هوايي و حمل دريايي كالا همراه باشيد.
قرارداد بينالمللي چيست؟
طبق يك تعريف كلي در هر قراردادي كه يكي از طرفين، محل انعقاد قرارداد و يا محل اجراي قرارداد داراي تابعيت خارجي داشته، قرارداد بينالمللي در نظر گرفته ميشود. به عبارتي ديگر قرارداد بينالمللي توافقي است مابين طرفين با تابعيت از كشورهاي مختلف كه به منظور خريد و فروش، حمل كالا و ضمانتهاي مربوط به آن انعقاد ميگردد.
هر چه در هنگام عقد قرارداد بينالمللي مسائل حقوقي بيشتر رعايت شود، معامله از كيفيت و اعتبار بهتري جهت ارجاع براي داوري برخوردار خواهد بود.
انواع قرارداد بينالمللي
در حال حاضر مهمترين نوع قرارداد بينالمللي عبارتاند از:
۱. قرارداد فروش
۲. قرارداد حمل
۳. قرارداد بيمه
قرارداد فروش(Contract Of Sale)
همانطور كه مشخص است از اين نوع قرارداد در هنگام خريد و فروش بينالمللي استفاده ميشود. قرارداد فروش معمولاً به دو شكل شفاهي و كتبي بوده و ذكر توافقات، موضوع معامله، شروط اصلي معامله، قيمت از مهمترين بخشهاي آن به شمار ميآيند.
با توجه به اينكه معاملات در سطح بينالمللي نسبت به قراردادهاي داخلي پيچيدگي خاص خود را دارند، لذا رعايت برخي موارد در شرايط قرارداد بينالمللي گريز ناپذير است كه در ادامه مطلب به آنها اشاره خواهد شد.
قرارداد حمل (Contract Of Carriage)
در اين نوع قرارداد، بايستهها و تمامي موارد لازم در هنگام حمل كامل آورده ميشود. لازم به ذكر است قرارداد حمل بينالمللي بر اساس شرايط خريد محموله تنظيم ميگردد و هنگام اجرا ميشود كه دو طرف خريدار و فروشنده تمامي تعهدات خود را انجام داده باشند.
قرارداد بيمه (Contract Of Insurance)
از اين نوع قرارداد براي بيمه بخشهاي مختلف قراردادهاي بينالمللي اعم از خود كالا، خدمات ارائه شده، صادرات كالا، حمل كالا، خسارات ناشي از عدم انجام تعهدات و غيره مورد استفاده قرار ميگيرد.
در واقع موضوع بيمه فاكتور اصلي و مهم قرارداد بيمه به شمار ميآيد كه همان احتمال وقوع خطر يا ريسك است. بنابراين برخي امور بازرگاني و تجاري نظير بورس و سهام كه داراي ريسك صددرصدي هستند قابل بيمه شدن نيستند.
ساختار و اجزاي اصلي قراردادهاي بينالمللي
قرارداد بينالمللي از هر نوعي كه باشد بايد طبق قوانين حقوقي و ضوابط بينالمللي تدوين شده تا به عنوان يك قرارداد حقوقي شناخته شود. اين اركان شامل موارد زير هستند
۱. مشخصات كامل طرفين قرارداد بينالمللي
۲. موضوع قرارداد بينالمللي شامل نوع، مقدار مشخصات كمي و كيفي
۳. مدت قرارداد بينالمللي متشكل از تاريخ شروع و پايان آن و نيز در نظر گرفتن زمان براي تغييرات احتمالي
۴. مبلغ قرارداد بينالمللي به صورت حروف و عدد به تفكيك ارزي يا ريالي
۵. نوع ارز
۶. چگونگي پرداخت بهاي معامله شامل دو نوع ريالي يا ارزي و نيز انتخاب يكي از صور اعتبار اسنادي، حواله ارزي يا بروات ارزي براي پرداخت از نوع ارزي
۷. چگونگي اجراي تعهدات
۸. اسناد مورد نياز ارائه شده توسط فروشنده
۹. چگونگي ارائه خدمات پس از فروش
۱۰. نحوه و شرايط فسخ قرارداد
۱۱. نحوه حمل كالا شامل چگونگي بستهبندي، اعلام زمان بارگيري، اسناد حمل و نوع وسيله حمل
۱۳. در صورت نياز به بازرسي قبل از حمل، تعهد در فراهم نمودن شرايط آزمايش و بررسي كالا از طرف فروشنده و پرداخت وجه از طرف خريدار
۱۴. نوع و ضمانتها شامل ضمانتنامه پيش پرداخت و ضمانتنامه حُسن انجام كار
۱۵. چگونگي تعديل قيمت در صورت پيشبيني
۱۶. تغيير مقادير كار
۱۷. تعهد در ارائه نقشهها و دستورالعملها براي ماشينآلات و تجهيزات فني
۱۸. درج تغييرات در شرايط، قيمت، زمان تحويل، ضمانت نامه و ديگر اجزا قرارداد بينالمللي در صورت تغيير مشخصات فني
۱۹. درج هزينهها، عوارض و حقوق گمركي
۲۰. بيمه كالاي خريداري شده
۲۱. تعهد طرف خارجي در بيمه نمودن كاركنان خود در سازمان تأمين اجتماعي در طول زمان قرارداد بينالمللي
۲۲. پرداخت مالياتهاي قانوني مربوط به قرارداد بينالمللي توسط فروشنده خارجي و كسر مالياتها توسط خريدار ايراني كالا
۲۳. در صورت نياز، ارائه قطعات يدكي و ابزارآلات تعميراتي پس از تحويل كالا به مدت مشخص
۲۴. چگونگي و شرايط آموزش نيروي انساني جهت نگهداري و بهرهوري از كالا يا پروژه در صورت لزوم
۲۵. شرايط كار كردن كاركنان خارجي در كشور مقصد
۲۶. ديركردها و جرائم
۲۷. شرايط واگذاري انجام موضوع قرارداد بينالمللي به غير
۲۸. نوع تعهدات در صورت بروز حوادث قهريه و فورس ماژور (Force Majeure)
۲۹. نوع قانون حاكم بر قرارداد بينالمللي
۳۰. شرايط ابطال قرارداد بينالمللي
۳۲. نحوه داروي و حل و فصل اختلافات
۳۳. نوع زبان مكاتبات
۳۴. مشخص كردن ضمايم قرارداد بينالمللي
۳۵. تعريف مفاهيم، اصطلاحات و مشخصات فني و حقوقي به صورت روشن