تجارت ايران و چين
تجارت ايران و چين از زمان طرح توافق نامه جامع اقدامات معامله هسته اي ايران با قدرت هاي جهاني كه در سال ۲۰۱۵ امضا شده بود در حال توسعه است. طبق گفته علي اصغر خاجي سفير ايران در چين، كشور چين در حال حاضر نه تنها بزرگترين شريك تجاري ايران است، بلكه يكي از بزرگترين سرمايه گذاران در كشور ما نيز مي باشد. و براساس اطلاعات منتشر شده صادرات ايران به چين در سال ميلادي گذشته درحدود بيش از ۲۵ درصد افزايش يافته بود.
خاجي همچنين در آن زمان به قرارداد ۴/۸ ميليارد دلاري شركت ايران، فرانسه و چين براي به دست آوردن فاز ۱۱ ميدان عظيم گاز پارس جنوبي با شركت ۳۰ درصدي سهام چيني اشاره كرده بود.
از جمله قراردادهاي مهم ديگر مي توان به قرارداد تيرماه سال ۱۳۹۶ چين با ايران براي تأمين برق خط راه آهن ۹۲۶ كيلومتري از تهران تا شمال شرقي مشهد در استان خراسان رضوي با وام ۱٫۵ ميليارد دلاري اشاره كرد. كه اين اولين سرمايه گذاري خارجي در يك پروژه ايراني پس از برنامه جامع اقدام مشترك (برجام) بوده است.
شي جين پينگ ، رئيس جمهور چين نيز در طي سفر خود به ايران پس از توافق هسته اي سال ۲۰۱۵ ، از يك برنامه گسترده ۲۵ ساله براي افزايش تجارت دوجانبه با ايران در دهه هاي آينده به ارزش ۶۰۰ ميليارد دلار خبرداده بود.
همچنين به گزارش روابط عمومي بانك مركزي در دي ماه ۱۳۹۶ رئيس كل بانك مركزي ايران و معاون كنفرانس مشورتي سياسي خلق چين در مذاكرات خود بر ضرورت گسترش همكاريهاي بانكي بين دو كشور و كاهش وابستگي به دلار و تكيه بر ارزهاي محلي در مبادلات تجاري، بهعنوان فصل مشترك روابط بانكي ايران و چين تاكيد كردند.
جمهوري اسلامي ايران و جمهوري خلق چين در ۲۰ خرداد ۱۳۹۷ نيز چهار سند همكاري امضا كردند. اين چهار سند عبارت اند از:
- يادداشت تفاهم برنامه مشترك تحقيقاتي بين معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري ايران و وزارت علوم و فناوري جمهوري خلق چين
- يادداشت تفاهم بين دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت جمهوري خلق چين در زمينه همكاري در پيشگيري و مبارزه با توليد غيرقانوني، قاچاق و سوء مصرف مواد مخدر، داروهاي روان گردان و پيش سازها
- تفاهم نامه فيمابين سازمان بورس و اوراق بهادر، ايران و كميسيون قانونگذاري اوراق بهادار چين براي همكاري متقابل و كمك فني
- يادداشت تفاهم همكاري فيمابين وزارت امور اقتصادي و دارايي جمهوري اسلامي ايران و كميسيون ملي توسعه و اصلاحات جمهوري خلق چين بر تشكيل برنامه همكاري مشترك دو جانبه ايران – چين در چارچوب ابتكار طرح كمربند و راه
بنابر آخرين اطلاعات منتشرشده ،جابجايي ارز بين ايران و چين در بهمن ماه ۱۳۹۶ به مبلغ ۳،۸۴۹٫۲۷ ميليون دلار رسيد كه نسبت به سال قبل ۱۶٫۹۳ درصد افزايش داشته است.
همانطور كه در اينفوگرافي زير كه مربوط به ارزش صادرات سال ۹۶ مي باشد، مي بينيد بيشترين مقدار صادرات ارز مربوط به كشور چين است.
همچنين گردش مالي بين ايران و چين در سال ۱۳۹۷ به ۳۷٫۱۸ ميليارد دلار رسيده است كه نشان دهنده افزايش ۱۹ درصدي سال گذشته است.
در همين حال واردات كشور از ايران در مدت ۱۲ ماه به ۲۵٫۳ درصد افزايش يافت و به ۱۸٫۵۷۹ ميليارد دلار رسيد. تمام شواهد و موارد ذكر شده نشان مي دهد اولين شريك صادراتي ايران كشور چين بوده و همچنان مي باشد.
مهمترين ظرفيتهاي صادارتي به چين
طبق گفته خالقيتبار، مدير عامل مركز آموزش بازرگاني وزارت صنعت، كشورمان در ۱۰ گروه كالايي ظرفيت صادرات براي چين دارد:
- مهمترين كالاهاي ايران كه در سال گذشته به چين صادر شد شامل نفت خام، پلي اتيلن، متانول، گوگرد، استايرن، سنگ آهن، سنگ معدن مس، مس خالص، كروميت، سنگ معدن، سنگ معدن، سنگ مرمر و سنگ تراورتن بود.فلزات اساسي و مهم مثل آلومينيوم و روي نيز از ديگر ظرفيتهاي صادراتي به چين است.
- فرآوردههاي دامي مثل پوست، چرم يا پاي مرغ و همچنين سنگهاي ساختماني مثل مرمر و گرانيت را از ديگر ظرفيتهاي صادراتي براي چين عنوان كرد.
- مواد شوينده و خشكبار همچون پسته، كشمش، بادام و زعفران و فرآوردههاي دريايي مثل ماهي، خاويار، ميگو از ديگر ظرفيتهاي كالايي به چين محسوب ميشود.
- صنايع دستي مثل فرش و گليم ميتواند يكي از پتانسيلها و ظرفيتهاي ما به چين باشد و صنايع غذايي مثل آب پرتقال، عكس، شكلات، مربا، كلم و گلكلم نيز از ديگر كالاهايي است كه ميتواند ظرفيت خوبي را براي صادرات به چين داشته باشد.
اما به نقل از حسين روستايي چين نيز بزرگترين صادركننده ايران است. آخرين آمار گمرك جمهوري اسلامي ايران نشان مي دهد چين در ۱۰ ماه اول سال مالي سال گذشته ۳٫۸ ميليون تن كالاها را به ايران به ارزش ۱۰٫۲۲ ميليارد دلار صادر كرده است. واردات از چين در دوره ۱۰ ماهه افزايش بيش از ۵٪ در وزن و ۲۱٪ در ارزش داشت.