تسهيل در امور بازرگاني و تجارت با كارگزار گمرك (حق‌العمل كار)
ترخيص كالا چگونه توسط حق‌العمل كار صورت مي‌پذيرد؟
پيچيدگي و قوانين فراوان در امور بازرگاني، به‌ويژه در بخش واردات و صادرات كالا در گمرك، باعث شده كه فردي به‌عنوان كارگزار انتخاب شده تا واسطه‌‌اي بين بازرگان و گمرك باشد و كارهاي مربوطه مانند ترخيص كالا را انجام داده و در قبال آن دستمزد دريافت كند.
حق‌العمل كار گمركي كيست؟
حق‌العمل كار يا كارگزار گمرك شخصي است حقيقي يا حقوقي كه با داشتن كارت مخصوص بازرگاني، امور گمركي را به‌جاي فرد اصلي اعم از تاجر يا بازرگان انجام مي‌دهد.
درواقع افراد واجد شرايط پس از طي مراحل مختلف، گذراندن دوره‌هاي خاص و شركت در آزمون حق‌العمل‌كاري گمرك، موفق به اخذ كارت بازرگاني مي‌شوند و به‌عنوان كارگزار گمرك، به استخدام شركت‌هاي بازرگاني درآمده و با وكالت از آن‌ها كارهاي گمركي لازم را انجام مي‌دهد.
نكته مهمي كه وجود دارد، وكيل با كارگزار گمرك متفاوت است. زيرا فقط به اشخاصي كه داراي كارت بازرگاني هستند، حق‌العمل كار گفته مي‌شود و هر وكيلي بدون داشتن اين كارت بيش از ده بار در سال امكان انجام امور گمركي را ندارد.
همچنين نماينده امور گمركي فقط از امكان ترخيص كالاي شركت موكل خود را دارد، درصورتي‌كه حق‌العمل كار چنين محدوديتي ندارد و مي‌تواند براي هزاران شركت اين كار را انجام دهد.
وظايف حق‌العمل‌كاري گمرك
۱. انجام دستورات ترخيص كالا شركت طرف قرارداد
۲. كنترل و مديريت تمامي مراحل واردات و صادرات كالا (در صورت صلاحديد و دستور بازرگان)
۳. عدم سوءاستفاده از موقعيت و نداشتن چشمداشت به سودهاي مالي كالا
۴. امين و معتمد بودن براي صاحب كالا و انجام امور مربوطه در نهايت تلاش و كوشش
۸ شرط لازم جهت حق‌العمل‌كاري
اخذ پروانه كسب كارگزار گمركي و استخدام كارمند و همچنين درخواست براي صدور كارت بازرگاني حق‌العمل‌كاري ، منوط به دارا بودن يك سري پيش‌نياز‌ها و شرايط بوده كه در آيين‌نامه اجرايي امور گمركي به شرح زير است:
۱. داشتن تابعيت ايراني
۲. ارائه عدم سوءپيشينه كيفري از مراجع قانوني
۳. تائيد عدم سابقه قاچاق كالا در گمرك
۴. معافيت و يا گذراندن دوره نظام‌وظيفه
۵. نداشتن شغل دولتي
۶. حداقل ۲۵ ساله
۷. قبولي در آزمون قوانين گمركي، تجارت، واردات و صادرات
۸. دارا بودن حداقل مدرك كارداني امور گمركي و يا كارشناسي در ساير رشته‌ها
تبصره‌ها
الف. چنانچه فردي قبل از تصويب قانون حق‌العمل‌كاري ، پروانه كسب كرده‌اند نيازي به دارا بودن شروط ۷ و ۸ ندارند.
ب. بازنشستگان گمرك اگر دوسوم خدمت خود را در سازمان گمرك جمهوري اسلامي ايران، گذرانده باشند مي‌توانند از سهميه يك‌چهارمي پذيرش حق‌العمل‌كاري استفاده نمايند.
ج. براي اشخاص حقوقي اخذ پروانه كسب، منوط به داشتن تمام شرايط بالا در مديرعامل و يا رئيس هيئت‌مديره است.
د. پروانه كسب كارگزار گمرك، پس از پرداخت ماليات و استعلام از سازمان امور مالياتي و نيز داشتن دو شرط اول، هر دو سال يك‌بار با توجه به دستورات گمرك، تمديد خواهد شد.
ه. درصورتي‌كه دوره‌هاي آموزشي جديد جهت روش‌هاي ترخيص كالا طبق دستور سازمان گمرك برگزار شود، صدور و تمديد پروانه كسب، منوط به شركت در آن‌ها خواهد بود.
انواع حق‌العمل كاران
طبق ماده ۳۷۸ از قانون تجارت، حق‌العمل كاران شاغل در گمرك را بر اساس ميزان درآمد سالانه خود، به دو گروه تقسيم‌شده و از آن‌ها تضمين بانكي و يا مبلغي را به‌صورت نقد به‌عنوان ضمانت دريافت مي‌نمايند.
- گروه اول شامل افرادي كه درآمد غير خالص سالانه آن‌ها از حق‌العمل‌كاري ۴۰۰ هزار ريال است مبلغ ۱۰۰هزار ريال دريافت مي‌گردد.
- گروه دوم افراد با درآمد غير خالص بالاي ۴۰۰هزار ريال در سال كه از آن‌ها ۲۰۰هزار ريال ضمانت اخذ مي‌گردد.
تبصره
- مبلغ ضمانت تا زماني كه فرد به‌عنوان حق‌العمل كار در گمرك مشغول به كار است در به‌عنوان حساب سپرده ثابت در بانك قرار داشته و سود آن براي حق‌العمل كار در نظر گرفته مي‌شود.
- مبلغ ضمانت در هنگام تمديد مجوز پروانه كسب، متناسب با درآمد سالانه تغيير و درصورتي‌كه نياز افزايش خواهد يافت.
كارت مخصوص حق‌العمل‌كاري
كساني كه مجوز پروانه كسب كارگزار گمركي را دريافت كرده‌اند، مي‌توانند افرادي را به‌عنوان كارمند جهت انجام امور به گمرك معرفي كرده تا براي آن‌ها كارت مخصوص صادر شود.
شرايط دريافت كارت مخصوص حق‌العمل‌كاري
افراد با داشتن شروط پايين و همچنين وكالت‌نامه رسمي و ثبتي از كارگزار گمرك، به سازمان امور گمرك مربوطه مراجعه، و پس از تكميل اسناد و اظهارنامه‌هاي گمرك، اقدام به دريافت كارت حق‌العمل‌كاري مي‌نمايند.
۱. عدم اشتغال در مناصب دولتي
۲. تابعيت ايران
۳. ارائه گواهي عدم سوءپيشينه كيفري و نداشتن سابقه قاچاق در گمرك
۴. معافيت و يا گذراندن دوره سربازي
۵. دارا بودن حداقل مدرك ديپلم و گذراندن دوره‌هاي مخصوص تائيديِ گمرك
مراحل ترخيص كالا توسط حق‌العمل كار
وظيفه اصلي حق‌العمل كار گمرك، ترخيص كالا است كه با پيگيري مداوم تمام مراحل ترخيص كالا را انجام داده و كالاي موردنظر را از كشور وارد و يا خارج مي‌كند.
بنابراين كارگزار گمرك با داشتن نيروهاي متخصص و كار بلد كه كارت مخصوص دارند، جهت ترخيص كالا، وظايف متعددي را بر عهده خواهد گرفت تا تمام مراحل به‌آساني سپري شود و در اين راه بايد حافظ و امين منافع صاحب كالا باشد.
وظايف كارگزار گمرك به‌عنوان ترخيص‌كار
۱. مشاوره درباره تعيين تعرفه و ارزش كالا
۲. به روز بودن در مورد تمام اطلاعات و بخش‌نامه‌هاي گمرك و امور بازرگاني
۳. اطلاع كافي از سيستم epl (اظهار از راه دور گمرك)
۴. داشتن نيروهاي متخصص به‌صورت تمام‌وقت در گمركات تخصصي
۵. انجام امور ترخيص كالا در كمترين زمان و هزينه ممكن
۶. داشتن دفتر كار در استان‌هايي داراي گمرك تخصصي
۷. صدور فيش‌هاي پرداختي و هزينه‌هاي انجام‌شده
مراحل ترخيص كالا
۱. دريافت ليست پكينگ و پرفرما
۲. اخذ مجوز ثبت سفارش بازرگاني
۳. بيمه كالا
۴. تشكيل پرونده تخصيص حواله بانكي و ارز
۵. هماهنگي با ترانزيت (شركت حمل‌ونقل بين‌المللي)
۶. انتخاب گمرك مربوطه (گمرك زميني: شهريار و غرب/ گمرك دريايي: شهيد رجايي بندرعباس/ گمرك هوايي: فرودگاه امام خميني)
۷. اخذ اسناد و مدارك باربري از شركت‌هاي حمل‌ونقل بين‌المللي
۸. تشكيل و تكميل پرونده و تنظيم پيش‌نويس دور اظهاري
۹. بررسي مدارك و تائيديه از كارشناس فني گمرك و بازرگاني
۱۰. دور اظهاري واردات (با استفاده از سه مسير سبز، زرد و يا قرمز)
بنابراين انجام امور ترخيص كالا، كاري پيچيده و پر زحمت بوده و ملزوم به داشتن اطلاعات جامع در حيطه‌هاي مختلف واردات و صادرات كالا است. بنابراين استفاده از شركت‌هاي كارگزار گمرك متعهد كه از حق‌العمل كارهاي زبده و مسلط برخوردار هستند و نيز براي آن‌ها كارت مخصوص صادرشده، امري بديهي و لازم به نظر مي‌رسد.
بازاريابي تلفني