مطابق قوانين امور گمركي كشور، خروج كالا و يا به تعبير بهتر ترخيص كالا از گمرك به منزله پايان كار نيست و بررسي‌هاي گمرك طي سه مرحله پس از آن ادامه دارد. بخصوص در مواقعي كه اظهارنامه كالا در مسير سبز قرار گرفته و خيلي سريع كالا از گمرك ترخيص شده و يا برخي اشتباهات سهوي كه در هنگام انجام تشريفات گمركي صورت گرفته كه سبب بروز اختلافات مالي بين گمرك و صاحب كالا مي‌گردد. در ادامه به بررسي اختلافات گمركي پس از ترخيص كالا كه ممكن است از سمت گمرك و يا صاحب كالا ايجاد شود، مي‌پردازيم. همچنان با شركت سپاهان همراه ارائه دهنده خدمات ترخيص كالا ، واردات كالا از چين ، واردات كالا از دبي و حمل هوايي و حمل دريايي كالا همراه باشيد.
بازبيني پس از ترخيص كالا
بعد از خروج كالا از گمرك، بررسي‌ها به طور كامل تمام نمي‌شود؛ بلكه هم صاحب كالا و هم گمرك به بازبيني و كنترل اسناد و محموله مي‌پردازند. بنابراين ممكن است دو دسته اختلافات گمركي زير به وجود آيد.
گروه اول: اختلافات گمركي پس از ترخيص كالا از سمت گمرك
گروه دوم: اختلافات گمركي پس از ترخيص كالا از طرف صاحب كالا
اختلافات گمركي پس از ترخيص كالا از سمت گمرك
اسناد خروج كالا از گمرك تا چند روز بعد هم پيش كارشناسان گمرك هستند. اين اسناد به اداره بازبيني گمرك اجرايي فرستاده مي‌شود تا توسط كارشناسان زبده مورد بررسي و بازبيني مجدد قرار گيرند. پس از آن دوباره به دايره بازبيني گمرك اجرايي ارسال مي‌گردد. چنانچه در آنجا اختلافي مبني بر عدم پرداخت كامل حقوق ورودي توسط صاحب كالا و يا هر نوع اشكال در عدم انطباق با قوانين و مقررات واردات و صادرات مشاهده شود، براي صاحب كالا ابلاغيه كسر از دريافتي ارسال مي‌شود.
درواقع هنگامي اجازه صدور سند ترخيص كالا داده مي‌شود كه صاحب كالا تمامي تعهدات لازم درباره اظهارنامه گمرك و اموري كه به گمرك مربوط است، را به طور كامل انجام داده باشد. اما در برخي موارد واحد بازرسي گمرك در رسيدگي‌هاي دوباره اظهارنامه‌ها و اسناد پيوست كه به صورت نمونه‌گيري است، متوجه اختلافاتي بين حقوق ورودي با آنچه گمرك بايد دريافت مي‌كرد، مي‌شود و از صاحب كالا درخواست مطالبه مي‌نمايد.
در اين صورت مهلتي بين صاحب كالا و گمرك تعيين مي‌گردد كه به آن «مرور زمان» گفته مي‌شود و شامل يك سري مفاهيم و قوانين بوده كه ادامه به بررسي بيشتر آن مي‌پردازيم.
اختلافات گمركي پس از ترخيص كالا از طرف صاحب كالا
در برخي موارد صاحب كالا هم پس از ترخيص و تحويل محموله با بررسي و بازبيني اسناد اشكالات و اختلافاتي مشاهده مي‌كند كه از گمرك درخواست استرداد وجوه مي‌نمايد. در اين صورت هم او مي‌تواند با رعايت قوانين قطع مرور زمان جهت دريافت وجه از گمرك اقدام نمايد.
نكته مهمي كه در مورد اختلافات گمركي پس از ترخيص كالا از سمت صاحب كالا و يا خود گمرك به وجود مي‌آيد و طرفين اقدام به درخواست دريافت يا پرداخت مي‌نمايند، الزاماً قبول و اجرا نمي‌شود. گاهي اين موضوع به واحدهاي مربوطه ديگر نظير دفتر ارزش گمرك ايران، دفتر واردات و صادرات و دفتر تعرفه ارجاع داده و مورد بررسي قرار مي‌گيرد. در انتها چنانچه در طي اين بررسي‌ها هر يك از طرفين رضايت ندهند، قضاوت و رأي قطعي توسط كميسيون‌هاي حل اختلافات گمركي و تجديدنظر گمرك گرفته مي‌شود.
قانون مرور زمان
همان‌طور كه گفته شد، پس از درخواست دريافت يا پرداخت از سوي صاحب كالا يا گمرك، مهلتي پيش‌بيني و در نظر گرفته مي‌شود كه به« مرور زمان» مشهور است. در مورد مرور زمان ۴ مفهوم اساسي وجود دارد كه شامل موارد زير هستند:
۱. مبدأ مرور زمان
۲. انقطاع مرور زمان
۳. تعليق مرور زمان
۴. اسقاط مرور زمان
مبدأ مرور زمان
در پايين پروانه‌هاي گمركي محل درج تاريخ و مهر و امضاي رئيس يا قائم‌مقام گمركي بوده كه اظهارنامه به آنجا ارجاع داده شده است. اين تاريخ به عنوان مبدأ مرور زمان در نظر گرفته مي‌شود.
در صورتي كه علاوه بر پروانه، هنگام انجام تشريفات گمركي و يا زمان امضاي پروانه گمركي مبلغي دريافت شده كه براي آن «قبض درآمد» يا «قبض سپرده» صادر شده با تاريخ بعد از تاريخ پروانه گمركي است، اين تاريخ مؤخر جديد براي مبدأ مرور زمان لحاظ مي‌شود.
البته در مورد اختلافات گمركي پس از ترخيص كالا كه درباره كالاهايي با اسناد مخدوش و نادرست مبدأ مرور زمان فرق كرده و تاريخ خروج كالا از گمرك به عنوان مبدأ مرور زمان خواهد بود.
انقطاع مرور زمان
اقدامي كه سبب شود مرور زمان تا رسيدن به نتيجه نهايي جاري نگردد، انقطاع مرور زمان گفته مي‌شود در اين صورت پرونده دعوي ممكن است براي چند ماه و حتي چند سال باز بوده و در حال بررسي باشد.
جهت اين كار در گمرك در مهلت تعيين شده به عنوان مرور زمان، صاحب كالا يا گمرك درخواست مطالبه يا استرداد قاطع مرور زمان خود را با ذكر شماره و مشخصات پرونده شامل شماره اظهارنامه، شماره پرونده، نام گمرك محل و مبلغ مطرح كنند.
البته براي درخواست دريافت يا پرداخت قاطع مرور زمان يك سري شروط به شرح ذيل وجود دارد:
– درخواست دادن در مهلت مرور زمان تعيين شده
– فقط در مورد يك سند
– داراي شماره كوتاژ اظهارنامه و شماره پرونده
– درج نام گمرك مبدأ اختلاف و محل صدور اظهارنامه يا پروانه
– درج مبلغ به صورت حروفي و عددي
در صورتي كه درخواست قاطع مرور زمان از سمت صاحب كالا باشد مي‌تواند آن را از طريق پست (سفارشي، پيشتاز و غيره) يا مستقيماً به گمرك مربوطه تحويل دهد و چنانچه امكان دسترسي باشد به بازرسي گمرك ايران تحويل و رسيد دريافت نمايد.
اما گمرك درخواست انقطاع مرور زمان را به صورت ابلاغيه مطابق با آئين دادرسي مدني براي صاحب كالا ارسال مي‌كند.
تعليق مرور زمان
در برخي موارد مطابق قانون مدني يك يا چند روز يا ماه از مهلت مرور زمان در نظر گرفته نمي‌شود. البته اين كار در مورد گمرك محلي قابل قبول نبوده و درواقع درخواست تعليق مرور زمان براي گمرك امكان‌پذير نيست.
اسقاط مرور زمان
در صورتي اتفاق مي‌افتد كه صاحب كالا يا گمرك كه به عنوان مدعي عليه (فردي كه دعوي عليه او صورت گرفته) خوانده شده‌اند، از حق ايراد مرور زمان صرف‌نظر نمايند. اين حق همواره براي صاحب كالا وجود دارد و مي‌تواند از اسقاط مرور زمان به سود گمرك استفاده كند. همچنين نماينده قانوني او نيز چنانچه اين حق در وكالت‌نامه درج شده باشد، مي‌توان اين كار را انجام دهد.
اما در مورد گمرك به دليلي كه وظيفه حفظ و دريافت اموال بيت‌المال را دارد، حق استفاده از اسقاط مرور زمان را نخواهد داشت.
بازاريابي تلفني