پروژه چين براي “تسخير جهان”
دولت چين قصد دارد “جادهي ابريشم” را بازسازي كند؛ جادهاي كه بايد آسياي مركزي را به اروپا متصل كند. بدينمنظور شاهراهها، ريلها و لولههاي نفت زيادي ساخته خواهد شد. ناظران اين را “پروژهاي براي تسخير جهان” مينامند. با شركت سپاهان همراه ارائه دهنده خدمات ترخيص كالا ، واردات كالا از چين ، واردات كالا از دبي و حمل هوايي و حمل دريايي كالا همراه شويد.
به گزارش روابط عمومي سپاهان همراه به نقل از مجلهي آلماني “اشپيگل” در گزارشي اختصاصي به معرفي پروژهي غولآساي دولت چين براي بازسازي “جادهي تاريخي ابريشم” پرداخته و آن را تلاشي براي “تسخير جهان” ناميده است.
در اين گزارش آمده كه شي جينپينگ، رئيسجمهوري ۶۳ سالهي چين و دبيركل حزب كمونيست اين كشور، قصد دارد اسطورهاي را زنده كند و “جادهي ابريشم تازهاي” بسازد. اين جاده در امتداد جادهي ابريشم تاريخي ساخته خواهد شد كه زماني بزرگترين راه تجاري بود.
مدتهاست كه رئيسجمهوري چين هر بار در سخنانش به اين پروژه اشاره ميكند و از “يك خط كمربندي و يك جاده” سخن ميگويد. اين پروژهاي غولآسا خواهد بود كه حدود ۶۰ كشور در آن شركت خواهند داشت، يعني نيمي از جمعيت زمين.
دولت چين در اين چارچوب قصد دارد نه تنها مسيري تجاري بسازد، بلكه همچنين ميخواهد زيرساختهاي خود را در ابعادي بزرگ گسترش بخشد. پكن بدينمنظور ۴۰ ميليارد دلار آماده كرده است. اين پول صرف ساختن اتوبانها، خطوط آهن، لولههاي نفت و گاز و بنادري از ليتواني تا شاخ آفريقا، از سريلانكا تا اسرائيل، و از پاكستان تا ايران خواهد شد. دو خط آهن نيز به آلمان كشيده خواهد شد: از شنژو به هامبورگ و از چونگگينگ به دويسبورگ.
تأسيس بانكي جداگانه
پكن به منظور تأمين مالي اين پروژهي غولآسا حتي به تأسيس يك موسسهي مالي اقدام كرده است كه “بانك سرمايهگذاري زيرساختهاي آسيا” (AIIB) نام دارد. رئيسجمهوري كنوني چين سالها از اين موضوع رنج ميبرد كه واشنگتن به كشورش اجازه نميداد در سازمانهاي بينالمللي مانند بانك جهاني يا صندوق بينالمللي پول حرفي براي گفتن داشته باشد.
به همين دليل در ژوئن سال ۲۰۱۵ بر خلاف خواست و ارادهي ايالات متحده آمريكا، ۵۷ كشور طرح تأسيس بانك يادشده را امضا كردند كه در ميان آنها بريتانيا، فرانسه و آلمان هم به چشم ميخوردند. هر گاه چينيها پروژهي بزرگي را تدارك ميبينند، هر كشوري مايل است در آن سهيم باشد.
اما پرسش اصلي اين است كه هدف چين از بازسازي جادهي ابريشم چيست؟ آيا رهبران اين كشور ميخواهند همسايگان دور و نزديك چين را به هم مرتبط سازند و آنطور كه تبليغات رسمي اين كشور ميگويد: جهان را به هم نزديكتر كنند؟ آيا شركتهاي چيني به جهانروايي (گلوباليزاسيون) نيازمندند تا به اقتصاد خودشان كه دارد درجا ميزند تكاني بدهند و راههاي صادراتي تازهاي براي مازاد توليد كالاهاي خود بيابند و راههاي وارداتي نفتي به كشور خود را تضمين كنند؟ يا پكن تلاش ميكند سيطرهي سياسي غرب را درهم بشكند و برنامهاي براي تسخير جهان دارد؟
طرحهاي بلندپروازانه
هم اكنون در كاشغر مهندساني به سفارش چين مشغول كار بر روي پروژهي بزرگي هستند. قرار است در آنجا كريدوري اقتصادي ايجاد گردد. جادهاي كوهستاني به پاكستان در اين منطقه ساخته خواهد شد كه قرار است از تنگهي خونجراب عبور كند و به بندر قوادار در درياي عرب منتهي گردد.
روي ميز كار مهندسان نقشههايي به چشم ميخورد كه از خطوط آهن بلندپروازانه و ماجراجويانهاي به قرقيزستان و قزاقستان حكايت ميكنند. اين از نظر فني چالش بزرگي است. اما از زماني كه چينيها موفق شدهاند خط آهني به مسير تبت در ارتفاعات ۵ هزار متري بسازند، همه چيز ممكن به نظر ميرسد.
از هماكنون ميتوان ديد كه رهبران حزب كمونيست چين در راههاي ترانزيتي در مسير آسياي مركزي و مناطق اقتصادي تازه، پول هنگفتي سرمايهگذاري ميكنند. استاندارد زندگي مردم كاشغر بالا رفته است و در اورومچي مركز اين ايالت، دو پارك فنآوري مدرن كه از مشوقهاي مالياتي برخوردارند، توانستهاند فرصتهاي شغلي زيادي ايجاد كنند. در منطقهي خودمختار “شينجينگ” نرخ رشد اقتصادي به ۹ درصد رسيده است، يعني از هر نقطهاي در چين بالاتر است.
ناخشنودي بهرغم افزايش رفاه
پكن انتظار دارد كه مردم منطقه به خاطر اين رفاه سپاسگزار باشند، ولي سخت اشتباه ميكند. زيرا براي بيشتر مردم اويغور يك چيز مهمتر از بالا رفتن كميت كالاهاست. آنان از دولت چين انتظار دارند كه نسبت به اويغورها و دين اسلام رفتار احترامآميزي داشته باشد.
اما چنين انتظاري برآورده نميشود، بلكه بر عكس: مسجدها با دوربينهاي ويديويي كنترل ميشوند، مردان مسلمان اجازه داشتن ريش بلند را ندارند و مسئولان كودكان اويغور را مجبور ميكنند كه در ماه رمضان روزهي خود را بشكنند.اگر چه نخبگان سياسي و اقتصادي از كمكهاي مالي پكن و فرصتهاي به دست آمده استقبال ميكنند، اما جمعيت محلي در شينجيانگ جادهي تازهي ابريشم را با بدبيني مينگرند و بيم آن دارند كه نفوذ چينيهاي “هان” در منطقه افزايش يابد.
در حال حاضر دو شركت هوايي از ارومچي به بزرگترين شهر قزاقستان يعني آلماتي پروازهاي منظم دارند. از راه زميني هم خطوط آهن و جادههاي تازه اين دو شهر ميليوني را كه با هم ۱۵۰۰ كيلومتر فاصله دارند، به يكديگر وصل ميكنند. قرار است در مناطق مرزي اين بخش يك منطقهي تجارت آزاد مشترك ايجاد گردد.
قرقيزستان در استراتژي جادهي ابريشم براي رهبران چين نقشي كانوني بازي ميكند. تصادفي نيست كه رئيسجمهوري چين در سپتامبر ۲۰۱۳ در سفر به اين كشورو در ديدار با همتاي قرقيز خود نصرتالله نظربايف از “پروژهاي بزرگ” سخن گفت.
نظربايف نيز شادماني خود را از سخنان رهبر چين پنهان نكرد. وزير راه و ترابري قرقيزستان نيز تصريح كرد كه كشور او در پنج سال آينده چند ميليارد دلار صرف نوسازي قطارها و خطوط آهن خواهد كرد